شیمی کرومیت، رهیافتی به منشأ توده اولترامافیکی شمال خاور حاجی‌آباد، استان هرمزگان

Authors

  • بهنام زابلی سروتمین کارشناسی ارشد، گروه زمین‎شناسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
  • حمید احمدی‌پور دانشیار، گروه زمین‎شناسی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
  • عباس مرادیان استاد، گروه زمین‎شناسی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
  • مجتبی سلطانی‎نژاد کارشناسی ارشد، گروه زمین‎شناسی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
Abstract:

مجموعه اولترامافیک حاجی‎آباد در شمال استان هرمزگان، جزیی از نوار آمیزه رنگین ارزوییه- دولت‌آباد است و در لبه شمالی راندگی زاگرس جای دارد. این مجموعه شامل هارزبورژیت، لرزولیت، دونیت و کرومیتیت است و هارزبورژیت­ها، بیشترین حجم سنگ­ها را به خود اختصاص داده‌اند. شواهدی همچون مرزهای منحنی، کشیدگی کروم‌اسپینل­ها و پیروکسن­ها، شواهد ذوب نامتجانس ارتوپیروکسن و وجود تیغه­های جدایشی کلینوپیروکسن، نشان می‌دهد که سنگ­های این مجموعه، ابتدا دگرشکلی­های دمای بالای گوشته بالایی را تحمل کرده و سپس در پوسته جایگزین شده‌اند. در همه واحدهای سنگی مجموعه می‌توان کانی کرومیت را به مقادیر و اشکال مختلف دید. در هارزبورژیت­ها و لرزولیت­ها، بلورهای قهوه‌ای و پراکنده کرومیت، یا به شکل منفرد و شکل‌دار دیده می‌شوند و یا به‌صورت بی‌شکل و میان‌دانه‌ای در میان کانی‌های دیگر هستند. در دونیت­ها نیز این کانی به‎صورت بلورهای شکل‌دار تا نیمه‌شکل‌دار سیاه رنگ و به‌طور پراکنده درون الیوین­ها یا در مرز آنها متبلور شده‌اند. در کرومیتیت­های پرعیار منطقه، بلورهای درشت، شکل‌دار و سیاه رنگ کرومیت، بافت­های انباشتی دارند؛ مرز آنها بیشتر صاف است و مرز اتصال سه گانه دارند؛ اما در کرومیتیت­های کم‌عیار، کرومیت­ها، پراکنده و شکل‌دار هستند و در یک زمینه سیلیکاتی قرار گرفته‎اند. بررسی شیمی بلورهای کرومیت در سنگ­های منطقه نشان می‌دهد که در این بلورها، بیشترین مقدار Cr# به کرومیت­های موجود در کرومیتیت­های پر عیار (80-84) و کمترین مقدار آن نیز به انواع موجود در لرزولیت­ها (45-52) تعلق دارد. استفاده از نمودارهای تشخیص محیط زمین‌ساختی، نشان می‌دهد که ترکیب شیمیایی کرومیت­های پراکنده موجود در هارزبورژیت­ها و لرزولیت­های مجموعه حاجی‎آباد، به انواع موجود در پریدوتیت­های گوشته‌ای منطقه بالای فرورانش شباهت دارد و سنگ­های میزبان، به عنوان بخشی از افیولیت­های وابسته به این محیط، دچار 15 تا 20 درصد ذوب بخشی شده‌اند. کرومیت­های پراکنده موجود در دونیت­ها و کرومیتیت­های منطقه نیز در همین محیط زمین‌ساختی و در اثر تبلور مذاب­های بونینیتی به وجود آمده‌اند. این شواهد بیانگر آن است که احتمالاً پریدوتیت­های حاجی‎آباد و آمیزه افیولیتی میزبان، به بخش­هایی از گوشته بالایی در بالای یک منطقه فرورانش، تعلق دارند و تحولات مربوط به این منطقه، همچون واکنش مذاب- پریدوتیت و ذوب بخشی، در ترکیب کانی­ها و بافت آنها ثبت شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

کانی‌شناسی، شیمی کانی‌ها و ژئوشیمی ایزوتوپی گوگرد در کانسار مس بهاریه (شمال-خاور کاشمر): رهیافتی برای دستیابی به ژنز کانسار

کانسار بهاریه با تناژ تقریبی یک میلیون تن مس، در استان خراسان رضوی و فاصله 30 کیلومتری شمال‌خاور شهرستان کاشمر قرار دارد. طبق تقسیم‌بندی‌های ساختاری زمین‌شناسی ایران، این ذخیره در پهنه سبزوار و منطقه فلززایی تکنار واقع شده‌ است. کانه‌زایی بصورت چینه‌کران در یک افق معدنی با درازای تقریبی 200 متر، ضخامت متغیر 5 تا 10 متر و راستای خاوری-‌باختری در میزبان آندزیت و ریولیت توف با سن ائوسن میانی، رخدا...

full text

ژئوشیمی و سنگ‌زایی توده گرانیتوییدی کوه شاه(شمال خاور بافت)

توده گرانیتوییدی کوه شاه در شمال خاور نقشه زمین­شناسی 1:100000 بافت واقع است. این توده دارای ترکیب سنگ­شناسی آلکالی فلدسپار گرانیت، گرانیت، گرانودیوریت، کوارتزدیوریت، دیوریت و گابرو و در بین سنگهای آتشفشان تخریبی ائوسن تزریق شده است. در نمودارهای تغییرات، روندهای عناصر اصلی نمونه­های مورد مطالعه نشانگر پیوستگی طیف ترکیب سنگ‌شناسی توده گرانیتوییدی کوه‌شاه و تشکیل آن از راه تفریق...

full text

شیمی سنگ‎کل و شیمی کانی داسیت‌های کرتاسه پسین جنوب غرب سبزوار: رهیافتی بر منشأ و جایگاه زمین‌ساختی آن‌ها

در لبه شمالی زون ایران مرکزی در جنوب‌غرب سبزوار، توالی ضخیمی از سنگ‌های آتشفشانی-رسوبی به سن کرتاسه پسین برونزد دارد. سنگ‌های آتشفشانی از نوع داسیت و ریولیت بوده و به همراه سنگ‌های آذرآواری مشتمل بر آگلومرا، برش و توف دیده می‌شوند. ضخیم-ترین واحد آتشفشانی فلسیک، داسیت‌ها هستند. آن‌ها دارای بافت‌های فلیسیتی پورفیری، گلومروپورفیری و میکرولیتی پورفیری بوده و از کانی‌های کلینوپیروکسن، فلدسپار و کوا...

full text

پترولوژی، ژئوشیمی و شیمی کانی توده نفوذی شمال کوه شاه پسند(استان مرکزی)

توده نفوذی شمال کوه شاه­  پسند، به سن ائوسن پسین - الیگوسن در شمال­ غرب ساوه واقع شده است. ترکیب شیمیایی سنگ­های نفوذی شمال کوه شاه­ پسند نشان دهنده ترکیب متنوعی ازسنگ­ های گابرو دیوریت، دیوریت، مونزونیت، کوارتز مونزونیت، گرانودیوریت وگرانیت است. سنگ­ های ذکر شده دارای بافت­ گرانولار، اینترگرانولار، پورفیروئیدی و پوئی­کلیتیک هستند. پلاژیوکلاز، پیروکسن، آمفیبول، بیوتیت، فلدسپارپتاسیم و کوارتز از...

full text

سنگشناسی و منشأ توده گرانیتوئیدی قله ریگ،جنوب باختری نهبندان، خاور ایران

توده گرانیتوئیدی قله ریگ در جنوب باختری شهرستان نهبندان (استان خراسان جنوبی) واقع شده است و از دیدگاه زمین شناسی ایران در بخش خاوری پهنه لوت قرار دارد. این توده دارای طیف ترکیبی آلکالی فلدسپار گرانیت، سینوگرانیت، گرانیت، گرانودیوریت پورفیروئیدی و کوارتز سینیت بیوتیت دار با بافت غالب دانه ای متوسط دانه است و کانی های اصلی سازنده آن کوارتز، پلاژیوکلاز، میکروکلین، ارتوز، بیوتیت و موسکوویت می باشند...

full text

پترولوژی و ژئوشیمی توده های سینیتی و گابرویی شمال معدن فسفات اسفوردی (شمال خاور بافق)

چکیده منطقه مورد مطالعه در فاصله 30 کیلومتری شمال­خاور بافق و در مجاورت معدن فسفات اسفوردی واقع شده ­است. این منطقه دربرگیرنده واحدهای سنگی سری ریزو به سن پرکامبرین بالایی- کامبرین بوده که توده­های نفوذی متعددی با ترکیب سینیتی و گابرویی به داخل آن نفوذ کرده­اند. مطالعات میکروسکوپی نشان می­دهد که سینیت­ها حاوی بافت­های هتروگرانولار، پرتیتی و صفحه شطرنجی بوده و متشکل از آلکالی فلدسپار (ارتوز)، پل...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 27  issue 107

pages  203- 214

publication date 2018-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023